Thị trường đất đai là gì?

Thị trường đất đai là một khái niệm quen thuộc trong bất động sản. Nếu bạn đang quan tâm và muốn tìm hiểu về bất động sản, đừng vội bỏ qua bài viết dưới đây để cùng đến với khái niệm của thị trường đất đai là gì và một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực này!

Tham khảo thêm >>

Mục lục

Thị trường đất đai là gì?

Trước khi tìm hiểu thị trường đất đai là gì?, chúng ta sẽ cùng đến với khái niệm về thị trường.

Theo Robert & Daniel (1994), “thị trường là tập hợp người mua và người bán có sự tác động ảnh hưởng qua lại lẫn nhau dẫn đến năng lực trao đổi”.

Như vậy, thị trường đất đai sẽ là thị trường giao dịch đất đai (hay bất động sản). Tại thị trường đất đai sẽ tập hợp những chủ thể liên quan, diễn ra hoạt động trao đổi, mua bán đất đai.

Trong điều 5 Luật Đất Đai 2003 có quy định về quyền sở hữu đất đai, đó là “đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu”. Như vậy, giao dịch đất đai sẽ không phải là chuyển giao quyền sở hữu đất đai, mà lưu thông theo ý nghĩa chung là quyền sử dụng đất.

Yếu tố cấu thành nên thị trường đất đai là gì?

Gồm: Chủ thể thị trường, khách thể thị trường và giới trung gian thị trường. Trong đó:

Chủ thể thị trường: nói một cách đơn giản thì là người có quyền quyết định mọi hoạt động của bản thân, không trái với quy định của pháp luật.
Khách thể thị trường: sản phẩm hữu hình hoặc vô hình, trong thị trường đất đai thì đó là đất đai, nhà đất, nhà ở…
Trung gian thị trường: là môi giới, kết nối giữa các chủ thể trong thị trường.

Đối với thị trường đất đai, hiện nay tại nước ta, đất đai được lưu thông đa phần đều là đất đai đã được khai thác và sử dụng. Trong ba yếu tố cấu thành trên, chủ thể thị trường đóng vai trò quan trọng nhất, và chủ thể thị trường trong thị trường đất đi sẽ là những tổ chức, cá thể, đoàn thể, các pháp nhân khác có quyền sử dụng đất, đồng thời cũng là nhà nước – chủ thể triển khai quyền đại diện cho chủ sở hữu.

Đặc trưng của thị trường đất đai là gì?

Thị trường đất đai có nhiều điểm đặc trưng riêng biệt như sau:

Thứ nhất, thị trường đất đai là một thị trường không hoàn hảo
Thứ hai, thị trường đất đai là thị trường có nguồn cung độc quyền: quyền sở hữu đất đai thuộc về nhà nước, nên trên thị trường chỉ có quyền sử dụng đất.
Thị trường đất đai là thị trường cạnh tranh không hoàn hảo
Thị trường đất đai là một thị trường rất nhạy cảm đối với sự tăng trưởng kinh tế

Vai trò của thị trường đất đai là gì?

Thị trường đất đai đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế, cụ thể là:

Góp phần phân chia và sử dụng hiệu quả đất đai – nguồn tài nguyên đang ngày càng khan hiếm và bất động sản.
Kích thích sự tăng trưởng kinh tế tài chính, tạo sự chuyển dời lao động và đất đai, bất động sản được sử dụng một cách hợp lý.
Kêu gọi nguồn lực cho nền kinh tế tài chính, phát triển thị trường đất đai một cách thông thoáng, bảo vệ sự cạnh tranh bình đẳng trong kinh tế tài chính.
Tốc độ đô thị hóa tăng cao cũng khiến cho nhu cầu bất động sản ngày càng tăng, từ đó tạo động cơ phấn đấu có nhà ở với giá thành bình ổn, hợp lý với thu nhập trung bình.
Bảo vệ sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế tài chính, gắn liền thị trường đất đai với chủ trương của nhà nước.

Quá trình hình thành và phát triển của thị trường đất đai Việt Nam

* Trước 1992

Trước 1945, thị trường đất đai được biểu lộ bằng tiền, nhưng cũng có thể được quy đổi thông qua hình thức địa chủ gán nợ nông dân. Sau 1945, Dù vẫn có giao dịch đất đai, nhưng hầu hết không được thừa nhận về mặt pháp lý. Đồng thời, giá đất cũng có sự tự phát và nằm ngoài sự trấn áp của nhà nước. Đến 1980, nhà nước bỏ chính sách bao cấp, thả lỏng các thủ tục và quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng đã khiến cho vốn đầu tư đất đai ngày càng tăng cao.

* Sau 1992

Thị trường quyền sử dụng đất đã được công nhận. Trong đó, nhà nước sẽ đóng vai trò quản lý và quyết định quyền sử dụng đất cho thị trường, thông qua việc giao đất, cho thuê đất… Đồng thời, nhà nước cũng giao đất cho các tổ chức kinh tế đầu tư. Các dự án bất động sản được hình thành với mục đích để bán, để cho thuê cũng dần trở nên phổ biến.

Thị trường đất đai Việt Nam hiện nay

Hiện nay, cùng với nhu cầu đầu tư và tìm kiếm không gian sinh sống ngày càng tăng cao, thị trường đất đai Việt Nam đã trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Thị trường đất đai Việt Nam đang ngày càng trở nên sôi động hơn bao giờ hết

Tuy nhiên, thị trường đất đai hiện nay vẫn còn tồn đọng nhiều vấn đề. Đầu tiên là về pháp lý chưa được hoàn thiện, quy trình còn rắc rối và phức tạp. Thứ hai là các thông tin không được công khai minh bạch, nhu cầu tăng cao khiến mức giá bị đẩy lên trời. Đồng thời, trường hợp bị lừa đảo diễn ra khá nhiều khiến người mua hay các nhà đầu tư cảm thấy e ngại và gặp khó khăn trong việc quyết định đầu tư.

Bên trên là khái niệm thị trường đất đai là gì cùng một số vấn đề liên quan mà bạn có thể tham khảo. Không thể phủ nhận rằng đây là một thị trường rất có tiềm năng sinh lợi mà bạn có thể cân nhắc đầu tư. Tin chắc rằng, trong tương lai, nhà nước ta sẽ có thêm nhiều chính sách để hoàn thiện và tạo điều kiện phát triển cho thị trường này.